Hidrojen Sülfür Nedir?

Hidrojen Sülfür, çevrede yarattığı koku ve sinir sistemi üzerindeki etkisi nedeniyle dikkat edilmesi gereken bir gaz türüdür. Genelde renksiz ve yanıcı bir etkiye sahip olan Hidrojen Sülfür, yüksek derecede toksik bir gazdır. İşte, çürük yumurta kokusuna benzer bir etkiye sahip olan Hidrojen Sülfür hakkında bazı detaylar 

Hidrojen Sülfür (H2S) renksiz, yanıcı ve yüksek derecede toksik bir gazdır. Endüstriyel faaliyetlerle meydana gelen H2S salınımları istenmeyen kokulara ve aşınmaya neden olur. Düşük dozlarda bile merkezi sinir sistemi üzerinde etkiye sebep olur.

Hidrojen Sülfür Nedir?

Hidrojen sülfür (H2S) yeterli havalandırmanın olmadığı kuşatılmış yerlerde ve zemindeki çukurlarda birikir ve bu nedenle dibe çöker. Renksiz, yanıcı havadan daha ağır olan bu gazın istenmeyen koku oluşturması nedeniyle biyogazdan giderilmesi konusunda birtakım metotlar yer almaktadır.

Özellikle atık suların derelere ve açık kanallara verildiği yerler ile kanalizasyonlarda türbülans artışından ve yaz aylarında hidrojen sülfürün sudaki çözünürlüğü azaldığından dolayı ciddi koku problemi oluşur.

Hidrojen sülfür başlıca volkanlardan, bataklık ve nehir ağızlarındaki çürüyen bitkilerden açığa çıkar. Hidrojen sülfür renksiz, yoğun kötü kokulu bir gaz olup özellikle kirli suların arıtılması işlemleri sırasında, madencilik ve petrol arıtım işlemleri sırasında organik maddelerin anaerobik dekompozisyonu sonucu ortaya çıkan bir gazdır.

Hidrojen Sülfür Nerelerde Bulunur? Nasıl Oluşur?

Hidrojen sülfür doğada bataklık veya lağım gibi ortamlarda mikroorganizmaların yaptığı oksijensiz solunum ile ortaya çıkabilir. Volkanlardan sızan gazda, ham doğalgazda ve kuyu sularında da değişen miktarlarda bulunabilir. Hidrojen sülfür havaya oranla 1.19 kat daha yoğun olduğu için zemine yakın yerlerde toplanır ve etrafa yayılır. Hidrojen sülfür güçlü kokusu nedeniyle insanlar tarafından varlığı kolayca fark edilse de burunda kısa sürede anozmiye (koku kaybı) neden olur. Bu durum insanlarda sahte bir güven duygusu oluşturarak ölümcül dozlarda hidrojen sülfüre maruz kalmaya neden olabilir.

Hidrojen sülfürün varlığını algılamada koku duyusu yeterli değildir, hidrojen sülfürün potansiyel olarak bulunabileceği ortamlarda profesyonel gaz dedektörleri kullanılarak algılama yapılmalıdır.

Hidrojen Sülfürün Tehlikeleri Nelerdir?

Zehirlilik

Hidrojen sülfür gazı insanlar için çok zehirli bir gazdır. Soluduğumuz havada %0,1 hidrojen sülfür bulunması halinde yalnızca birkaç dakikada bilinç kaybı ve ölüm gerçekleşir. (1000 ppm)

Az miktarda hidrojen sülfüre maruz kalmak dahi gözlerde ve solunum sisteminde tahriş, nefes tıkanıklığı, baygınlık, gözlerde iltihap, kızarma, ağrı, yaşarma, ışık korkusu, baş dönmesi, baş ağrısı, halsizlik, sinirlilik, uykusuzluk, sindirim sistemi bozukluklarına neden olur. ABD Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü’nün (NIOSH) belirttiği limitlere göre, çalışma ortamında 10 ppm’e kadar hidrojen sülfür bulunması durumunda 10 dakikadan fazla durulmamalı, 100 ppm hidrojen sülfür bulunması halinde ise ortam derhal terkedilmelidir.