Ulusal Saat Nedir?

Çalışma hayatında, yerel saatlerin hepsini kullanmak mümkün değildir.Ticari ve ekonomik ilişkilerin kolaylaştırılması, haberleşme ve ulaşım hizmetlerinin hızlı ve düzenli bir şekilde yapılabilmesi için ulusal saat uygulamasına ihtiyaç duyulmuştur.

Bu nedenle her ülkenin kendisine en uygun meridyenin yerel saat, bütün ülke sınırları içerisinde geçerli hale getirmesiyle oluşan saate ulusal saat veya ortak saat denir.

Ancak Rusya Federasyonu, Kanada, Çin, ABD, Brezilya, Hindistan ve Avustralya gibi doğu batı yönünde geniş alan kaplayan ülkeler birden fazla ortak saat kullanmaktadırlar.

Çünkü bu ülkeler doğu batı yönünde geniş alanlara yayıldıklarından, ülke içerisinde ve doğusu ile batısı arasında büyük yerel saat farklılıkları ortaya çıkmaktadır.Örneğin Rusya 11, ABD 6 ortak saat kullanmaktadır.

Türkiye 1978 yılına kadar 2. saat diliminde yer alan 30° doğu meridyeninin yerel saatini ortak saati olarak kullanmaktaydı.1978 yılından sonra gündüz süresinin uzun olduğu yaz aylarında, Güneş enerjisinden daha fazla yararlanarak enerji tasarrufunda bulunmak ileri ve geri saat uygulamasına geçilmiştir.

Kış Saati

Ekimin son haftasından Martın son haftasına kadar kış saati (geri saat) uygulamasında 2.saat diliminde yer alan 30° D meridyeninin yerel saati ortak saat olarak kullanılır.

Yaz Saati

Martın son haftasından Ekimin son haftasına kadar yaz saati (ileri saat) uygulamasında 3.saat diliminde yer alan 45° D meridyeninin yerel saati ortak saat olarak kullanılır.

SAAT DİLİMLERİ

Ülkeler arasında her alanda gelişen ilişkilerde, saat farklılıklarından ortaya çıkan karışıklıkları önlemek amacıyla uluslar arası saat ayarlamalarına gidilmiştir.Kendi ekseni etrafında bir tam turunu 24 saatte tamamladığı için Dünya, 24 saat dilimine ayrılmıştır. 360 meridyen yayı olduğuna göre, her saat diliminden 15 meridyen geçmektedir (360:24=15).

Buna göre her saat diliminin (veya her 15 meridyenin) merkezindeki boylamın yerel saati esas alınarak o saat diliminin ortak saati olarak kullanılır.Bu saat diliminin geçtiği her ülke, esas alınan saat ayarı kullanır.Uluslar arası saat ayarlamaları şöyle yapılmıştır:

Saat dilimleri her yerde tam olarak meridyenleri takip etmez, siyasi sınırlara, kıta kenarları veya adaların konumuna göre girinti veya çıkıntı yapabilir.

TARİH DEĞİŞTİRME ÇİZGİSİ

Dünyanın doğu yarım küresi ile batı yarım küresi arasındaki bir günlük farktan dolayı 180° meridyeni tarih değiştirme çizgisi olarak kabul edilmiştir.

Başlangıç meridyeninin karşıtı olan 180° meridyeni hem doğu hem de batı meridyenidir ve 12. saat dilimi içerisinde yer alır. Yani başlangıç meridyeni ile aralarında 12 saat fark vardır.

Başlangıç meridyeninden, 180° meridyenine doğu-dan gidilirse 12 saat ileri; batıdan gidilirse 12 saatgeri olur. 180° meridyeninin hem doğusu ve hem batısındaki iki noktada saatler aynı ancak günler farklıdır.180° meridyeni geçilerek, Doğu Yarımküre’den Batı Yarımküre’ye geçilirse, tarihler bir gün geri alınır; Batı Yarımküre’den Doğu Yarımküre’ye geçilirse tarihler bir gün ileri alınır.

GÜNEŞ’İN GÜN İÇİNDEKİ KONUMU

Ekinoks tarihlerinde gece gündüz eşitliği yaşanması nedeniyle Güneş 12 saat ufuk düzleminin üzerinde durur.Güneş’in ufuk düzlemi üzerindeki hareketi şu şekilde olur.Güneş yerel saatle 06:00’da doğar 12:00’da tepe noktasına ulaşır ve saat 18:00’de batar.