Türemiş Sözcük Nedir? Türemiş Sözcük Örnekleri Nelerdir?

Dil bilgisi açısından en önemli konular içerisinde türemiş sözcükler gelir. Hem eğitim hayatında hem de günlük yaşamda ön plana çıkan ve kullanılan yapılar arasında yer almaktadır.

Kelimenin köklerine gelen ekler ile birlikte yapılan türemiş sözcükler, cümle içerisinde amacına uygun şekilde kullanılır. Bu sebepten dolayı günlük hayatta da çok fazla kullanılan türemiş sözcükler, mutlaka öğrencilerin bilmesi gerektiği konulardan biridir. Aynı zamanda türemiş sözcükler tek başına ya da cümle içerisinde kullanım imkanı sağlar.

Türemiş Sözcük Nedir?

İsim ya da fiil kökleri ile beraber diğer türemiş kelimelere gelen yapım ekleri üzerine elde edilmiş sözcüklere türemiş sözcükler denir. Aynı zamanda yalın haldeki türemiş kelimeler gövde olarak da ifade edilmektedir. Genel olarak türemiş şeklinde hazırlanmış olan sözcükler, değiştiği kelimenin anlamı ile ilişkilidir. Ancak aynı zamanda kendi başına yeni bir anlam ifade etmek suretiyle kullanılır. Mesela bu konuda küçük bir örnek vererek anlatmak mümkün;

‘Su’ = ‘Suluk’

Görüldüğü üzere Burada; ’su’ kelimesi yapım eki almak suretiyle ‘suluk’ şeklinde ifade ediliyor. Böylece su kelimesinin anlamını taşırken aynı zamanda yeni bir anlam elde ederek kullanım imkanı tanımaktadır. Bu sebepten dolayı her açıdan Türkçedeki en önemli sözcük türleri içerisinde yer aldığını dile getirmek mümkün.

Türemiş Sözcük Örnekleri Nelerdir?

Kök üzerine gelen yapım eki ile türemiş sözcükler oluşmaktadır. Böylece değişmiş olduğu anlamı üzerinden ilişkili şekilde kullanma şansı tanırken, aynı zamanda yeni bir anlam elde eder. Bu konuda amaca uygun olarak değişik anlamları üzerinden hazırlanmış birçok farklı türemiş sözcük bulunmaktadır.

‘Göz’ (Kök) = ‘lük’ (Yapım eki) = Gözlük Türemiş kelime

Yukarıdaki örnek ele alındığı vakit göz kelimesinin aldığı yapım eki ile beraber gözlük kelimesine çevrildiği görülüyor. Bu sayede ilk anlam etkin bir şekilde korunurken, aynı zamanda yeni bir anlam üzerinden kullanılabilmektedir. Şimdi bu konuda ayrı ayrı birçok farklı örnek ele alarak daha iyi anlamak mümkün.

Yavru = Yavrucak

Kuzu = Kuzucuk

Vatan = Vatandaş

Gece = Geceleyin

Kömür = Kömürlük

Elli = Ellinci

Çocuk = Çocuksu

Gelenek = Geleneksel

Tuz = Tuzsuz

Taş = Taşlamak

Görüldüğü üzere bu şekilde daha birçok farklı örnek ele almak mümkün. Önemli olan hem kök anlamı taşıyacak hem de yeni bir anlam elde edecek türemiş sözcük yaratmaktır. İsim ve fiil kökleri üzerinden gelecek olan yapım ekleri eşliğinde kolayca türemiş sözcük elde etmek mümkün.