Mute Savaşı Ne Zaman Yapıldı, Kim Kazandı?

Mute, Şam bölgesinde Belka yakınlarında olup savaşa adını vermiştir.

Müslümanlar ile Doğu Roma İmparatorluğu arasındaki ilk muharebe Mute Savaşı’dır.Hz. Muhammed’in büyük devletlerin hükümdarlarına elçiler göndererek İslam’a davet etmiştir.Bu elçilerden biri de Haris bin Umeyr’dir.Haris bin Umeyr Bizans İmparatorluğu’na bağlı Busra valisine elçi olarak gitmiştir.Fakat Busra valisi Şürahbil, elçiyi öldürerek ile savaşın zeminini hazırlamıştır.Hz. Muhammed (s.a.v) bu olayı duyması üzerine Şürahbil’in üzerine ordu gönderilmesine karar vermiştir.

Mute Savaşı Önemi

Mute Savaşı İslam açısından özel bir yere sahiptir. Çünkü bugüne kadar İslam adına yapılan savaşların tamamı Araplarla yapılmıştı.Ancak Mute Savaşı’nda bu durum değişti.İlk defa Arap olmayan bir ulusla savaşa girildi.Yine Bizans ile Müslümanlar arasında yapılan ilk savaş olması önemini ortaya koyuyor.Mute Savaşı, Hz. Muhammed’in katılmadığı ilk sefer olarak da biliniyor.Mute Savaşı, İslam’ın dünyaya yayılmaya başladığı savaş olarak tarihçiler tarafından adlandırılır.

Mute Savaşı Tarihi

M.S 629 yılında Müslüman devletiyle Bizans imparatorluğu arasında yapıldı.Savaşın Hz. Muhammed’in İslam’a davet için göndermiş olduğu elçinin şehit edilmesi sonucu çıktığı tarihi kaynaklarda yer alıyor. 629 yılında görevlendirilen Haris bin Umeyr el-Ezdi’yi Busra kentine İslamiyet’e davet için gönderilir.Orada Gassani emiri tarafından şehit edilir.Daha sonra Hz. Muhammed 3000 kişilik ordu kurarak o tarafa yönelir.

MUTE SAVAŞI 

Mute, Lut gölünün güneyinde Kerek’e 11, Kudüs’e 50 km. uzaklıkta geniş tarım arazilerine sahip bölgeyi temsil etmektedir. Hz. Peygamber savaşa katılmadığı için “gazve, ba’s (ordu), yevm” olarak adlandırılan ve üç kumandan tayin etmesinden dolayı da “ceyşü’l-ümerâ” denilmiştir. Şürahbîl, Hz. Muhammed’in elçi olarak gönderdiği Hâris b. Umeyr’i şehit etmesinden sonra savaş başlamıştır. Bu olayı duyan Hz. Muhammed hemen bir ordu hazırlığına girişerek, 3000 kişilik kuvvetin kumandanlığına sırasıyla Zeyd b. Hârise, Ca’fer b. Ebû Tâlib ve Abdullah b. Revâha’yı getirdi. Mute Savaşı komutanları için: “Zeyd bin Harise’yi kumandan tayin ettim. Zeyd bin Harise şehit olursa yerine Cafer bin Ebu Talib geçsin. Cafer bin Ebu Talib şehit olursa, Abdullah bin Revaha geçsin. Abdullah bin Revaha da şehit olursa, Müslümanlar aralarından münasip birini seçip onu kendilerine kumandan yapsın.” şeklinde dile getirdi. Ayrıca orduya, kadın ve çocukları, yaşlıları öldürmemeleri; ağaçları, evleri ve kiliseleri yıkmamaları konusunda telkinlerde bulundu.

Nedenleri

Hazret Muhammed’in gönderdiği elçilik heyetinin Bizans’a bağlı bulunan Gassani emiri tarafından pusu kurulması ve şehit edilmeleri.

Şehit edilme olayından sonra Hazreti Muhammed karşı tarafı İslam’a çağırmış, kabul görmeyince muharebe başlamıştır.

Savaşın asıl nedeni Gassanilerin İslam’a karşı aldıkları tutum ve nefret durumudur.

Sonuçları

Müslümanlar, Mute Savaşında Bizans ordusuna karşı tam bir zafer elde edemediler.Ancak savaşın Bizans tarafından kazanıldığı söylenemez. Bizans ordusu sayıca üstün olmasına rağmen galip gelememiş, İslam’ın önü açılmıştır.

Tam başarı olmasa bile İslam uğruna mücadelenin kutsiyeti anlaşılmış, Müslümanlar artık tamamen tanınmaya başlanmıştır.

Hazreti Muhammed tarafından orduya komutanlık etmeleri için görevlendirdiği komutanlar sırasıyla şehit edilmişlerdir. (Zeyd b. Harise, Cafer b. Ebu Talip, Abdullah b. Revaha)

Görevlendirilen üç komutanın şehit olmasından sonra ordunun komutanlığına Halid bin Velid seçilmiştir.Halid bin Velid’in başarılı taktikleri Medine’ye sağ salim dönülmesini sağlamıştır.