Joseph Priestley Kimdir?Hayatı Ve Biyografisi

Doğum tarihi: 24 Mart 1733, Birstall, Birleşik Krallık 

Ölüm tarihi ve yeri: 6 Şubat 1804, Northumberland, Pensilvanya, ABD

Joseph Priestley’in Hayatı

13 Mart 1733’te Joseph Priestley Büyük Britanya’da doğdu.Genç Joseph talihsiz bir çocukluk geçirdi.Yedi yaşında annesini kaybetmesiyle, babasının ne yaptığı belirsizken annelik rolünü Protestan teyzesi üstlenir.İngiltere’deki biri için tipik bir eğitim almamıştı.Ancak konformist olmayan dini okullara gittiğinde dillere karşı esrarengiz bir kulağı olduğunu keşfetti.Bazı eski dilleri çok iyi biliyordu.İbranice, Latince ve Yunancaydı.Priestley on dokuz yaşında bir bakan oldu, ancak açık sözlü görüşleri daha dindar meslektaşlarıyla aynı fikirde değildi.1762’de resmen bakan oldu ve aşkı Mary Wilkinson ile evlendi.Üç oğulları ve bir kızları oldu.

Priestley’nin zamanın tartışmalı görüşleri nedeniyle birkaç kez taşındılar.Yaklaşık 1762-1767 yılları arasında Warrington’da zaman geçirdiler ve burada o sırada İngiltere’deki diğer okullar için bir katalizör haline gelen Warrington Akademisi’ne modern Tarih ve çeşitli Bilimleri tanıttı.Daha sonra 1767’de koloniler lehine olumsuz siyasi makaleler yayınladığı Leeds’e taşındılar. Ayrıca sorumluluğunu üstlendiği Mill Hill Cemaati’nin yanındaki bira fabrikasında bilime aşık oldu.1780’de, Lunar Society’nin bir üyesi oldukları Birmingham’a taşındılar.Kısa bir süre sonra, Amerikan ve Fransız Devrimlerine verdiği destek, 1791’de Priestley isyanlarına neden oldu.Bir kalabalık, laboratuvarını ve evini yaktı.

1791’deki isyanlardan sonra Joseph Priestley, 1793’te Amerika Birleşik Devletleri’ne gitmeden önce ailesini kısa bir süre için Londra’ya taşıdı. Northumberland, PA’da ikamet etti. Devrimleri sırasında birçok Amerikalı için ilham kaynağı oldu.Thomas Jefferson ve Benjamin Franklin ile arkadaş oldu. 1804’te vefatından önce, Joseph Priestley’in etkisi siyasi, bilimsel ve felsefi dünyada hissedilebilir.

Filojiston teorisi nedir?

Oksijenin bulunuşuna kadar, kimyada etkin olan ve yanma olgusunu açıklamak üzere ileri sürülen filojiston ( Antik Yunancada ateş) kuramına göre her yanıcı madde, yanıcı olmayan sabit bir maddeden ve yanıcı olan filojistondan oluşur. Bir cisim ne kadar kolay yanıyorsa o kadar fazla filojiston içeriyor demektir. Buna göre, kömür ve kükürt neredeyse saf filojistiktir. Metaller oksitleştiği, bitkisel ve hayvansal maddeler de yandığı zaman filojiston ortaya çıkar.Geriye külü (metal oksitler) kalır.

Sizin de fark ettiğiniz gibi kuramda önemli bir sorun vardır. Sonucunda bu kuram filojistonu bir madde olarak kabul etmektedir. Bu durumda yanan bir maddeden filojiston çıkmalıdır. Bunun sonucunda da cismin ağırlığı azalmalıdır. Yani kalıntı yanan cisimden hafif olmalıdır. Oysa ki deneyler bunun tam tersini gösteriyordu, yani kalıntı cismin kendisinden daha ağırdı. Bu nedenle teoride bir sorun olduğu açıktı.

Bu konuyu araştıran Joseph Priestley 1772 yılında “Farklı Hava Türleri üzerine Deneyler ve Gözlemler” adlı ilk tezini yayımladı. Sonrasında da 1 Ağustos 1774’te en ünlü deneyini yaptı. Deneyinde cıva oksidi ısıttı ve geriye saf cıva kaldığını belirledi. Bir mum bu gazda çok parlak bir şekilde yanmaktaydı. Ayrıca bir fare, bu gazın bulunduğu bir ortamda, aynı miktarda havanın bulunduğu başka bir ortamda yaşayabileceğinden iki kat daha fazla yaşayabiliyordu.

Bir süre sonra Priestley bu gaza filojiston çıkaran gaz adını verdi. Deneylerini sürdüren Priestley, bir şişe içinde yanıcı hava ile filojistonu alınmış havanın karışımının su oluşturduğunu fark etti. Ancak çalıştığı havanın oksijen olduğunun farkına varamadı. Yine de su ile hava arasında bir bağlantı olduğu anlaşılmıştı.