Francis Fukuyama Kimdir ?

Doğum tarihi: 27 Ekim 1952 Hyde Park, Şikago, Illinois, ABD 

Francis Fukuyama Kimdir ?

Bir dış politika uzmanı ve liberal demokrasinin savunucusu olan filozof Francis Fukuyama (1952 doğumlu), içinde bulunduğumuz zamanın “tarihin sonu” olabileceği teziyle geniş çapta ün kazandı.

Francis Fukuyama, 27 Ekim 1952’de Chicago’nun Hyde Park semtinde doğdu. İkinci nesil bir Japon Amerikalı olan babası Yoshio Fukuyama, Cemaat Kilisesi’nde papaz olarak eğitim gördü ve Chicago Üniversitesi’nden sosyoloji alanında doktora derecesi aldı. Annesi Toshiko Kawata Fukuyama, Japonya’nın Kyoto kentinde doğdu ve Kyoto Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nün kurucusu ve Japonya’nın Osaka kentindeki Osaka Belediye Üniversitesi’nin ilk başkanı Shiro Kawata’nın kızıydı. Fukuyama’nın çocukluk yılları New York’ta geçmiştir. 1967’de ailesi, liseye gittiği Pennsylvania Eyalet Koleji’ne taşındı.

Fukuyama, lisans derecesini 1974 yılında, Allan Bloom altında çalıştığı Cornell Üniversitesi’nden klasikler alanında aldı. 1974-1975 yıllarında Yale Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü’nde bir yıl geçirdikten sonra doktora derecesini aldı. 1981’de Harvard Üniversitesi’nden siyaset bilimi alanında, Sovyet dış politikası üzerine bir tez yazıyor.

Fukuyama, 1979’dan 1980’e ve ardından 1983’ten 1989’a kadar Santa Monica, California’da kamu politikasını araştıran en eski Amerikan “düşünce kuruluşlarından” biri olan RAND Corporation’ın Siyaset Bilimi Bölümü’nün bir üyesiydi. Orada araştırma yaptı. Orta Doğu, Doğu Asya ve diğer yerleri ilgilendiren çeşitli savunma ve dış politika konularında. Bu dönemde Sovyet dış politikası ve bölgesel güvenlik meseleleri üzerine geniş çapta yazılar yazdı ve Sovyetler Birliği ve Üçüncü Dünya: Son Üç Yıl (Andrzej Korbonski ile birlikte, 1987) adlı kitabın editörlüğünü yaptı . Fukuyama aynı zamanda bu süre zarfında Los Angeles’taki California Üniversitesi’nde konuk öğretim üyesiydi.

1981 ve 1982’de Fukuyama, Orta Doğu meseleleri üzerinde çalıştığı ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Politika Planlama Ekibinin bir üyesiydi ve Filistin özerkliği konulu İsrail-Mısır müzakerelerinde ABD delegasyonunun bir üyesi olarak görev yaptı. 1989’da Politika Planlama Ekibine bu kez Avrupa siyasi-askeri işlerden sorumlu müdür yardımcısı olarak geri döndü.

Fukuyama, 1989’da Politika Planlama Kadrosu’nda çalışırken “Tarihin Sonu mu?” Küçük bir dış politika dergisi olan The National Interest’te. Bu makale, liberal politik ve ekonomik fikirlerin komünist dünyada ve Üçüncü Dünya’nın büyük bölümünde yayılmasıyla birlikte, insanlığın ideolojik evrim sürecinin sonuna geldiğini öne sürdü. “Olaylar”ın olağan anlamıyla tarih -savaşlar ve devrimler gibi önemli olaylar bile- devam ederken, insan toplumlarının geniş bir evrimine ilişkin Hegelci-Marksist anlamıyla “tarih” doruk noktasına sosyalizmde değil, ideallerde ulaşmıştı. Fransız ve Amerikan devrimlerinin

Berlin Duvarı’nın yıkılmasından beş ay önce gelen National Interest makalesi, hem Amerika Birleşik Devletleri’nde hem de yurt dışında olağanüstü miktarda tartışma ve tartışmaya yol açtı . Soldaki eleştirmenler, sosyalizmin geçerli bir alternatif olarak kaldığını savundu; sağdaki eleştirmenler komünizmin hala tehlikeli olduğunu iddia ettiler; ve diğerleri, makalenin çağdaş dünyadaki din ve milliyetçilik güçlerini hafife aldığını söyledi.

1990’da Dışişleri Bakanlığı’ndan ayrıldıktan sonra Fukuyama, Ulusal Çıkar makalesindeki temaları Tarihin Sonu ve Son Adam kitabına genişletti. 1992’de yayınlanan bu kitap 20’den fazla farklı dile çevrildi. Amerikan baskısı Los Angeles Times Kitap Eleştirmenleri Ödülü’ne layık görüldü ve İtalyan baskısı Premio Capri’yi kazandı.

Tarihin Sonu ve Son İnsan, 20. yüzyılın sonunda, bir şekilde liberal demokrasiyle sonuçlanan insani gelişmenin “evrensel tarihini” yazma olasılığını yeniden gözden geçirmenin mantıklı olup olmadığı sorusunu soruyor. Böyle bir evrensel tarih -yani, tüm zamanlardaki tüm insanların deneyimlerini hesaba katan, insanın sosyal ve politik evriminin geniş bir açıklaması- Kant tarafından önerildi ve versiyonları diğerleri arasında Hegel ve Marx tarafından yazıldı. Tarihin Sonu ve Son İnsantarihsel süreci yönlendiren iki temel güce dayanan böyle bir proje için aslında zemin olduğunu savunuyor: “Modern doğa bilimi ve tanınma mücadelesi.” Ancak daha kasvetli bir notla sona eriyor. Çağdaş liberal demokrasinin genellikle belirtilen başarısızlıklarının birçoğu (örneğin, suç, yoksulluk, ırkçılık, ekonomik eşitsizlik ve benzerleri), liberal ilkelerin iyiliğinden ziyade bu ilkelerin uygulanmasındaki başarısızlığı içerirken, ” son insan” -yani, ufku modern demokrasinin altında yatan ideal olan “eşit tanınma”dan öteye geçmeyen birey- doğası gereği liberal ilkeler temelinde çözümlenemez.

1995 tarihli Trust: The Social Virtues and the Creation of Prosperity adlı kitabında Fukuyama, ticaretin gelişmesi için kişinin ticaret ortaklarına olan inancının gerekli olduğu inancını dile getirdi. “Birbirlerine güvenmeyen insanlar, sonunda yalnızca müzakere edilmiş, üzerinde anlaşmaya varılmış, dava edilmiş ve bazen zorlayıcı yollarla uygulanan resmi kurallar ve düzenlemeler sistemi altında işbirliği yapacaklardır… Bir toplumda yaygın güvensizlik, başka bir deyişle, Her türlü ekonomik faaliyete bir tür vergi koyuyor, yüksek güvene sahip toplumların ödemek zorunda olmadığı bir vergi” diye yazdı. Güven konusundaki teorilerini Forbes ile tartışırken ,Fukuyama, elektronik ticaret ve İnternet’in gelişmekte olan bir fenomeni olduğu söylenen “sanal şirket” için güvenin veya güven eksikliğinin sonuçlarına dikkat çekti. “Bazı bilgi devrimi meraklıları tarafından öne sürülen, teknolojinin topluluklar yaratacağı fikrine karşıyım. Açıktır ki, bunda insanları iletişim kurma konusunda güçlendirme konusunda coğrafyaya bağlı olmayan bir şeyler vardır. Ancak güven ilişkileri ve mevcut sosyal ağlar, bilgisayar ağlarının başarısı için temel olmaya devam ediyor.”

Fukuyama, McLean, Virginia’daki evinden Washington, DC’deki RAND Corporation’da yerleşik danışman olarak görev yaptı. George Mason Üniversitesi’nde Hirst Kamu Politikası Profesörüydü. 1986’da Laura Holmgren ile evlendi ve Julia, David ve John adlarında üç çocukları oldu.Amerikan Slav Çalışmalarını Geliştirme Derneği ve Dış İlişkiler Konseyi üyesiydi.