Edward Sapir Kimdir?Hayatı Ve Biyografisi 

Edward Sapir Kimdir?Hayatı Ve Biyografisi

Dilbilimci 

Doğum tarihi: 26 Ocak 1884, Lebork, Polonya

Ölüm tarihi ve yeri: 4 Şubat 1939, New Haven, Connecticut, ABD 

Edward Sapir Kimdir? 

Edward Sapir (1884-1939), Kızılderili dillerinin genetik ilişkisi üzerine temel bir açıklama geliştiren ve modern teorik dilbilime öncülük eden seçkin bir Amerikalı dilbilimci ve antropologdu.

Edward Sapir, 26 Ocak 1884’te Almanya’nın Lauenburg kentinde doğdu ve erken çocukluk döneminde Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etti, önce Richmond, Va.’da yaşadı ve ardından New York’a taşındı.

Columbia Üniversitesi’nde öğrenciyken önce Germen dili okudu, ancak modern Amerikan antropolojisinin kurucusu Franz Boas’ın etkisiyle Sapir, antropoloji ve dilbilime geçti.Başlıca katkıları Kızılderili, Hint-Avrupa ve genel dilbilim ile ilgiliydi.Kızılderili ve genel antropoloji ve kültür ve kişilik ya da psikolojik antropoloji olarak adlandırılan şey. Bu bilimsel arayışların ötesinde Sapir, Poetry, the Dial, Freeman,ve Ulus.

Sapir, Columbia’da bir doktora aldıktan sonra, 1910’da Ottawa’daki Kanada Ulusal Müzesi’nde antropoloji bölümünün başkanı olarak ilk önemli konumunu elde etti.Sapir, Kanada’da geçirdiği 15 yıl boyunca Batı Kanada’nın Kızılderili dillerini inceledi.Bu çalışma, Amerika Birleşik Devletleri’nde Takelma, Chinook, Yana ve Paiute tarafından yapılan önceki çalışmalarla birleştiğinde, Sapir’in meslektaşlarıyla işbirliği içinde Amerikan dillerinin daha önceki genetik sınıflandırmasını basitleştirmesine ve önemli ölçüde netleştirmesine izin verdi.

Edward Sapir Kim
Edward Sapir’in Hayatı

Kanada yıllarında iki önemli eser yayınlandı.İlki, Aborjin Amerikan Kültüründe Zaman Perspektifi Yöntem Üzerine Bir Çalışma (1916), yazılı kaynakların yokluğunda kültür tarihinin yeniden inşası için etnografların kullanabileceği tekniklerin kısa ve öz bir açıklamasıydı.Bu kısa monografi, 19. yüzyıldan günümüze kadar geçerli olan çeşitli evrimsel determinizm okulları tarafından ilan edilen oldukça kolay tarih yazımına karşı bir ifade olarak, o yıllarda Franz Boas ve öğrencileri tarafından üretilen bir sayıdan biri olan bir görüş belgesini temsil ediyordu.20. yüzyılın ilk on yıllarına etki etti.

Sapir’in tek tam uzunluktaki kitabı olan ikinci çalışma, bilimsel dilbilime bir girişti ( 1921) burada hem yapı hem de tarih olmak üzere dil çalışmasının gerektirdiği tüm alanları büyük bir parlaklıkla tasvir etti.Dilo dönemde uygulandığı şekliyle fonetik tartışmasını ve doğal dillerin büyük çeşitliliğini hesaba katan özellikle incelikli bir gramer tipolojisini içeriyordu.Bu kitapta ayrıca, dildeki gramer değişikliğinin asla rastgele olmadığını, daha ziyade bir dilin veya dil ailesinin tarihi boyunca izlenen belirli sistematik eğilimlerin sonucu olduğunu savunan bir teori olan dil kayması kavramını da tanıttı.Pek çok Hint-Avrupa dilinde görülen karmaşık durum sistemlerinden sözdizimsel konum lehine uzaklaşmayı ana örneği olarak aldı.Yani, bir kelimenin dilbilgisel işlevi, çekimden çok, genel cümledeki konumuyla gösterilme eğilimindedir.

1925’te Sapir, Chicago Üniversitesi’nde yeni oluşturulan antropoloji bölümünde öğretmenlik pozisyonunu kabul etti.Bu dönemde Sapir, dilbilimsel ve kültürel teori alanındaki en önemli makalelerini yayınlamaya başladı.Bu makalelerde ortaya konan fikirler ve bakış açıları, dilbilim ve antropolojinin müteakip gelişimi üzerinde derin ve kalıcı bir etkiye sahipti.

“Dildeki Ses Kalıpları”nda (1925) Sapir, dildeki seslerin yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda zihinsel veya psikolojik fenomenler olduğunu, tüm diller için herhangi bir sesin farklı şekillerde değiştirilen ve birleştirilen ayrık zıtlıklardan oluşan bir sistemin parçası olduğunu gösterdi.Fiziksel gereklilikten ziyade paylaşılan dilsel gelenekler tarafından belirlenir.Seslerin sistematik ve geleneksel doğasının anadili İngilizce olan birinin sezgilerine açık olduğu, birkaç yıl sonra yayınlanan bir makalede ortaya konmuştur.(“The Psychological Reality of the Phoneme,” 1933).

Bu iki makale, özellikle ilki, fonemik alanında (geleneksel olarak ilgili seslerin incelenmesi) takip edilecek pek çok şeyin temelini attı ve büyük ölçüde Avrupalı ​​dilbilimciler tarafından yapılan benzer keşiflerle yakınsadı ve bir dereceye kadar tahmin edildi.İsviçreli dilbilimci Ferdinand de Saussure’ün ilhamı ve etkisi altında çalışmalar yapmıştır.

Dilin hem sesbilgisel hem de dilbilgisel yönlerinin bilinçsiz gerçekliğini kabul etmesi, Sapir’in kültürün dış gerçeklerden ziyade bireysel olarak öğrenilen geleneklerin (hem bilinçli hem de bilinçsiz) kalıpları olarak görülmesi gerektiğini savunmasına yol açtı (“Toplumda Davranışın Bilinçsiz Modellenmesi”, 1927). Daha güncel bir ifadeyle kültür, geleneksel davranışın sonuçlarından ziyade, davranış için öğrenilmiş kurallar olarak en iyi şekilde tanımlanır.

Edward Sapir biyografi
Edward Sapir’in Yaşamı

Daha önceki çalışmalarda ima edilen diğer iki önemli fikir, Şikago yıllarında Sapir tarafından “The Status of Linguistics as a Science” (1929) adlı kısa makalesinde özlü bir şekilde formüle edildi.Birincisi, dil, kültürdeki merkezi konumu nedeniyle, “toplumsal gerçeklik” için bir rehber görevi görür ve büyük ölçüde, tamamen belirlemese bile, bir bireyin ve bir kültürün “dış dünya” anlayışını ve algısını şekillendirir.

İkinci olarak, sistematik analize yol açan dil, çalışmasında kültürün diğer, daha anlaşılması zor yönlerinin sistematik olarak araştırılması için araçlar sağlayabilir.

1931’de Sapir’e Yale Üniversitesi’nde Sterling antropoloji ve dilbilim profesörü olarak bir pozisyon teklif edildi ve kabul edildi.Yale’de, Encyclopaedia of Social Sciences için dil ve kültürün çeşitli yönleri üzerine bir dizi makale yazarak teorik konumlarının bazı yönlerini geliştirmeye devam etti.Ayrıca kültür ile bireysel kişilik arasındaki ilişkiye eskisinden daha fazla zaman ve ilgi ayırdı ve biri veya diğeri hakkında anlamlı açıklamalar yapılacaksa her ikisinin de dikkate alınması gerektiğini savundu.Bu ilgiler sonucunda yazılan keşif yazıları, genel kültür ve kişilik konusunun tanımlanmasında büyük etkiye sahip olmuştur.

Hayatının bu son yıllarında Sapir, belirli diller üzerinde ayrıntılı çalışmalar için zaman bulmaya devam etti.Ancak bu sırada ilgisi (hiçbir zaman tamamen olmasa da) Kızılderili dillerinden Hint-Avrupa ve Sami dilbiliminin sorunlarına doğru kaydı.4 Şubat 1939’da öldü.

Edward Sapir neyi savunur?

Edward Sapir ve Benjamin Whorf dilsel görecelik ilkesini savunur: Düşüncelerin dil ile ilişkili olduğunu ve dilleri, çok farklı dil bilgileriyle kullanan insanların bu dilbilgileriyle farklı gözlemler yaptıklarını, bu nedenle dil ve düşünce yapılarının göreceli olduğunu savunurlar.


Translate »

Web Tasarım