Arvi Parbo Kimdir ?

İş adamı

Doğum tarihi: 10 Şubat 1926, Tallin, Estonya

Ölüm tarihi ve yeri: 1 Mayıs 2019, Melbourne, Avustralya

Arvi Parbo Biyografi

Avustralyalı iş yöneticisi Arvi Parbo (1926 doğumlu), bir maden şirketinin saflarında ilerleyerek CEO’su olan bir savaş sonrası göçmeniydi. Aynı zamanda Avustralya’nın en büyük şirketlerinden üçünün de başkanıydı. Arvi, 1978’de endüstriye hizmetler için Şövalye Lisansı yapıldı.

Arvi Parbo, Şubat 1926’da Estonya’nın Tallinn yakınlarında doğdu. 1944’te Rus işgali öncesinde binlerce vatandaşıyla birlikte anavatanından kaçtı ve Almanya’daki bir mülteci kampına yerleşti. 1946’da Clausthal Madencilik Akademisi’nde maden mühendisliği okumaya başladı, ancak yerel madenlerde yaptığı tatil çalışmaları sayesinde, Almanya’daki maden mühendisleri için fırsatların sınırlı olduğunu fark etti. Parbo, 1948’de kariyerlerini değiştirmek yerine Avustralya’ya göç etmeye karar verdi, çünkü bir madencilik endüstrisine sahip olmanın yanı sıra, savaş zamanı mültecilerine nispeten hızlı göç sunuyordu.

Parbo, Kasım 1949’da Avustralya’ya geldi. Adelaide yakınlarındaki bir taş ocağında çalışmaya başladı, ancak kısa sürede Adelaide Üniversitesi’ne yakın bir fabrikada iş ayarladı ve 1951’de Mühendislik Lisans derecesi için yarı zamanlı çalışmaya başladı. Almanya’daki çalışmaları ona diğer öğrencilerin tamamlaması gereken bazı derslerden muafiyet kazandırdı. Ancak diğer öğrencilerin aksine, Parbo okurken ve çalışırken yeni ülkesinin diline hakim olmak zorundaydı. 1953’te Almanya’da tanıştığı bir Estonyalı olan Saima Soots ile evlendi. Parbo okurken üç çocuğundan ilki doğdu. Bir burs sonunda tam zamanlı olmasına izin vermesine rağmen, Parbo bursunu tamamlamak için yarı zamanlı çalışmak zorunda kaldı. Çalışmalarını Mart 1956’da birinci sınıf onur derecesiyle mezun olarak tamamladı.

Mezun olduktan kısa bir süre sonra Parbo, küçük ama dinamik bir altın madenciliği şirketi olan Western Mining Corporation’a katıldı. İlk görevi, Western Mining’in Batı Avustralya’nın Yilgarn bölgesindeki operasyon üssü olan Bullfinch’te yeraltı sörveyörüydü. 1958’de Yılgarn bölgesindeki yeni bir madenin yeraltı müdürlüğüne atandı.

1960 yılında Parbo, şirketin genel müdürlükte genel yönetimde bir yıllık deneyime “belirli bir vaat” gösteren erkeklere verme politikası kapsamında Western Mining’in genel müdürüne teknik asistan olarak atandı. Parbo şirkette sadece dört yıldır çalışıyordu ve o özel bir vaatte bulunuyordu ve genel merkezde normal bir yıl yerine dört yıl kaldı. Orada geçirdiği zaman, Western Mining’in 1950’lerin başında başlattığı çeşitlendirme stratejisinin meyve vermeye başladığı kritik bir dönem olduğunu kanıtladı.

Batı Avustralya Darling Ranges’de bir boksit yatağının yaşayabilirliğini belirledikten sonra, Western Mining, Aluminium Company of America (ALCOA) ile entegre bir boksit madenciliği ve işleme operasyonu kurma olasılığını araştırmaya başladı. Parbo, projenin fizibilite çalışması üzerinde ALCOA temsilcileriyle birlikte çalıştı ve ALCOA ile görüşmek üzere Amerika Birleşik Devletleri’ne gittiğinde Western Mining’in genel müdürüne eşlik etti. Bu müzakereler sonucunda, entegre bir boksit madenciliği ve işleme işletmesi kurmak için Avustralya’nın ALCOA’sı kuruldu. Western Mining, ALCOA of Australia’nın yüzde 20 hissesini (daha sonra yüzde 44’e yükseldi) aldı.

Parbo, 1964’te genel müfettiş yardımcısı olarak Batı Avustralya’ya geri transfer edildi. İki yıl sonra şirket, o eyaletteki Kambalda’da nikel keşfetti. Western Mining, Parbo’nun ve Batı Avustralya’da yerleşik diğer personelin uzmanlığından yararlanarak, rezervin keşfedilmesinden sonraki 18 ay içinde tam olarak çalışır durumda bir nikel madeni ve birincil işleme tesisi kurdu. Mevduatın hızlı gelişimi, şirketin 1960’ların sonundaki güçlü nikel talebinden yararlanmasına izin verdi.

Kambalda madeninin işletmeye alınmasından bir gün sonra Parbo, genel müdür olmak üzere Melbourne’e geri transfer edildi. Western Mining’in başkanı ve yönetim kurulu Parbo için kaderin öngördüğünden daha uzun bir çıraklık planlamış olsa da, sonraki adım baş yöneticiydi. 1971’de şirketin genel müdürü sağlık sorunları nedeniyle emekli oldu ve Parbo 45 yaşında genel müdür olarak atandı. 1974’te başkan emekli oldu ve Parbo, Western Mining’in hem başkanı hem de genel müdürü oldu. Üç yıl sonra da ALCOA of Australia’nın başkanı oldu. 1986’da Western Mining’deki genel müdürlük görevinden ayrıldı, ancak şirketin ve ALCOA of Australia’nın başkanı olarak kaldı.

Western Mining son derece başarılı bir şirketti. Altın madenlerinden bazılarının tükenmesine ve altın madenciliğinin dengesiz servetlerine rağmen, Avustralya’daki uzmanlaşmış madencilik şirketlerinin ikinci en büyüğü haline geldi. Parbo’nun bu büyümede oynadığı rolü belirlemek zor, ancak en iyi başlangıç noktası şirketin başarısının nedenlerini belirlemektir. Ana nedenler, operasyonlarının iyi yönetimi ve diğer madencilik şirketlerinin makul satın alımlarıyla birleştiğinde yeni maden yatakları için agresif ve geniş kapsamlı keşiflerdir. İyi bir operasyonel yönetim, açık bir şekilde sorumluluk ve hesap verebilirliğe sahip bir kurumsal yapı da önemli olsa da, baş yöneticinin kalitesinden ziyade yönetim ekibinin kalitesini açıkça yansıtır. 1974’te Parbo, şirketin çeşitlendirme programı sorumluluk sınırlarını bulanıklaştırmaya başlamıştı. Sorunu gidermek için Western Mining, çok bölümlü bir organizasyon yapısını benimsedi. Parbo’nun o zaman açıkladığı gibi, yeni yapı nikel, altın, yakıt ve enerji ile arama bölümlerinin her biri bölümün performansından sorumlu kendi yöneticisine sahip ayrı işletmeler olarak çalışmasına izin verdi.

Kurumsal strateji alanında Parbo, mütevazı bir şekilde, şirket için çok önemli olduğunu kanıtlayan agresif arama politikasını Sir Lindesay Clark’ın başlattığını belirtti. Yine de Parbo, zor zamanlarda bile politikanın sürdürülmesini sağladı. Nikel, 1970’lerin başında şirketin ana minerali olarak altından devraldı, ancak 1971’e gelindiğinde nikel piyasası arz fazlası haline geldi. 1974’te şirketin sorunları, tüm mineralleri için piyasayı etkileyen uluslararası bir durgunlukla daha da arttı. Western Mining’in arama faaliyetleri o sırada 330 kişiyi istihdam ediyordu ve şirket, keşifleri azaltarak hissedarlarına biraz rahatlık sunabilirdi. Ancak, Parbo’nun Kasım 1974’te dediği gibi, “Bugünü keşfederken, 10 yıllık zamanın koşullarını düşünüyorsunuz” ( National Times,11 Kasım 1974). Şirketin durgunluk boyunca devam eden yeni maden yatakları arayışı, Güney Avustralya’daki Olimpiyat Barajı’ndaki büyük bakır, altın ve uranyum yataklarının yanı sıra başka yerlerde daha küçük yatakların keşfedilmesiyle iyi bir getiri sağladı. Olimpik Baraj yatağının geliştirilmesi, 1983 yılında Western Mining’in girişimin yüzde 51’lik hissedarı olarak başladı.

1990’ların ortalarında, Parbo’nun yönetimi altında Western Mining nikel, alüminyum, bakır ve altın üretiminde yeni rekorlar kırıyordu.

Parbo’nun Western Mining’e katkısının belki de en iyi göstergesi, meslektaşlarından kazandığı saygıdır. Mühendislik, madencilik ve ticaret birliklerinde çok sayıda resmi görevde bulundu ve Avustralasya Madencilik ve Metalurji Enstitüsü’nün başkanıydı. Maden mühendisliği geçmişi ile bu şaşırtıcı olmayabilir. Ancak Parbo, daha geniş iş dünyası tarafından da kabul gördü. Avustralya’nın daha büyük şirketlerinin çıkarlarını temsil etmek için 1983’te kurulan Avustralya İş Konseyi’nin ilk başkanı seçildi. Ayrıca 1984’te Avustralya Yönetim Enstitüsü tarafından Ian Storey Madalyası ile ödüllendirildi ve 1985’te Melbourne Üniversitesi İşletme Yüksek Okulu Ödülü’ne layık görüldü. Belki de en büyük ödül, Parbo’nun Avustralya’nın en büyük şirketinin başkanlığına atandığı 1989’da geldi.

Parbo ayrıca, beş onursal Bilim Doktoru derecesi, Anayasa Yüzüncü Yıl Vakfı Danışmanlar Kurulu üyeliği, Tasman Enstitüsü Ltd. Danışma Konseyi üyeliği ve Geleceğin İhtiyaçları Referans Grubu da dahil olmak üzere kendi alanı dışında çok sayıda onursal ödül kazandı. Teknolojik Bilimler ve Mühendislik Akademisi’nin başkanı, Victoria Kraliyet Cemiyeti’nin bir üyesi, 1996 Ulusal Ticaret ve Yatırım Görünümü Konferansı’nın Kore Pazar Oturumu’nun eş başkanı, Başbakanlık Bilim ve Mühendislik Konseyi ve diğer onurların yanı sıra 1991 Anayasa Konferansı’na katılan.